4 ŞUBAT DÜNYA KANSER FARKINDALIK GÜNÜ
Tam 172 ülkenin üye olduğu UICC (Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü), 2005 yılında şubat ayının 4. gününü “Dünya Kanser Günü” olarak kabul etti ve o
gün tüm dünyada kanser farkındalığını arttırmak için etkinlikler düzenlenmeye başladı. Kuruluş, tüm dünyayı güç birliğine davet ederek küresel kanser
salgınına karşı savaş açtı. BM Genel Kurulu da 2017 yılında 4 Şubat tarihini Dünya Kanser Günü olarak tanıdı.
HANGİ SALGIN DAHA TEHLİKELİ? COVİD-19 MU KANSER Mİ?
COVID salgınının tüm hızıyla sürdüğü günümüzde her ne kadar kanser biraz geri plana düşse de sağlığın hâlâ en önemli gündemi. Her yıl dünya üzerinde
10 milyona yakın kişi kanser nedeniyle yaşamını yitiriyor. COVID-19 pandemisinde ölenlerin sayısı ise daha yeni 6 milyona ulaştı.
KANSERLİ HASTA SAYISI NEDEN ARTIYOR?
Kanserli hasta sayısı her geçen gün artıyor. Bunun iki önemli nedeni var. İlk önemli neden, insanın yaşam süresinin uzuyor olması ve kanserin aslında bir
yaşlılık hastalığı olması. İkinci neden ise kanserle yaşayan insan sayısının hızla yükselmesi. Birçok kanser türü artık kronik bir hastalık gibi seyrediyor ve uzun
yıllar hastalar, hastalıkları ile yaşamaya devam ediyorlar. Öngörüler, kanser nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısının, tüm tedavi seçenekleri ve destek tedavilerindeki ilerlemeye rağmen, 10 yıl içerisinde 14 milyona yükseleceğini gösteriyor. Bir yılda dünyada yaklaşık 20 milyon kişiye kanser tanısı konuluyor. Bu kanserlerin
halen yaklaşık dörtte birinin nedeni sigara gibi görünüyor. Ülkemizde de her yıl 100.000 erkek ve 70.000 kadının kanser tanısı aldığı tahmin ediliyor.
Erkeklerde ülkemizde en sık rastlanan kanser türü olarak akciğer ve prostat kanserinin, kadınlarda ise meme kanserinin ilk sırada olduklarını ama kolon
kanseri sıklığının da yeme alışkanlıklarımızla ilişkili olarak arttığını söyleyebiliriz. Ülkemizde “kanser savaşçıları” gibi dernekler, KETEM (Kanser Erken Teşhis,
Tarama ve Eğitim Merkezleri) etkinlikleri farkındalık oluşumunda oldukça kritik roller üstleniyorlar. Ülkemizde 33 ‘ü mobil, 198 adet KETEM’de ücretsiz
olarak meme, kalınbağırsak, rahim ağzı kanserleri için tarama programları gerçekleştiriyor ve halka kanserin önlenebilir bir hastalık olduğunu, erken teşhisin
önemini anlatıyorlar. Kanser konusundaki yanlışlıkları da dile getirmek için 4 Şubat çok önemli.
KANSER KONUSUNDA SÖYLENEN YALANLAR
Halen kanser konusundaki yanlış bilgilendirmeler devam ediyor. Bu konuda daha önce de yazdım ama yine yazmak ve hatırlatmak gerekir.
Bazı noktaları maddeler halinde sıralıyorum.
- Kanser bazılarının iddialarının tersine, tedavi edilebilir bir hastalıktır, söylendiği gibi ölümcül olmaktan çok, kronik bir hastalığa doğru evirilmektedir,
birçok kanser türünde tedavi başarısı çok yüksektir. - Biyopsi kanserin kesin tanısıdır, kanserin biyopsi ile yayılacağı iddiası ile biyopsiden kaçınmak yanlıştır.
- Tatlandırıcıların kanser yaptığı net gösterilememiştir. Hayvan deneylerinde çok yüksek dozda sakarin uygulaması ile oluşan mesane tümörü modeli insan
için geçerli değildir. - Var olan kanserin gelişim ve yayılımı şeker kullanıldığında artar iddiası tam bir safsatadır. Şekerin kanser hücreleri için bir enerji kaynağı olduğu doğrudur
ancak her hücre çoğalmak ve fonksiyonlarını sürdürmek için glikoz yani şeker kullanır ve şeker alınmadığı durumda protein vb kaynaklardan hücre bir
şekilde glikoz elde eder. Glikoz kanser hücreleri dahil her hücrenin olmazsa olmazıdır ve mutlak glikoz almadan da bir biçimde kanser hücresi de normal
hücre de onu bulur. Ancak unutmamak gerekir ki, yüksek glisemik diyet kanser için risk faktörüdür. - Kanser hastasının kansere karşı tutumu (morali) kanserden kurtulmayı kolaylaştırır iddiası da tek başına doğru değildir. Bu ısrar hastaları moralli olmaya
zorlamakta ancak durum gereği bu mümkün olamamakta ve gösterilen bu çaba zaten var olan “düzelmeyeceğim” kaygısını beslemektedir. - Alternatif veya destekleyici tedavi olarak satılmakta olan bitkisel tedaviler kanseri iyileştirir iddiası ise kuyruklu bir yalandır. Kanseri faz çalışmaları
tamamlanmış ve onaylanmış ilaçlar tedavi eder.